Dispensaties / Therapeutic Use Exemption
Wat is een Dispensatie of Therapeutic Use Exemption (TUE)?
Wanneer je om medische redenen geneesmiddelen gebruikt die op de dopinglijst staan, kan je daar een dispensatie of TUE voor aanvragen - een verklaring waarmee je toestemming krijgt om het medicijn te mogen gebruiken. Een dispensatie of TUE kan nodig zijn indien je een (acute of chronische) aandoening hebt en behandeld moet worden met een dopinggeduid geneesmiddel. In de praktijk gaat het meestal om:
- Anti-astmamiddelen als fenoterol en terbutaline
- Methylfenidaat (bijv. Concerta of Ritalin) voor ADHD
- Insuline (in het geval van diabetes)
- Bloeddrukmedicijnen (zoals diuretica en in sommige takken van sport bètablokkers)
In principe kan voor elk geneesmiddel dispensatie worden aangevraagd.
Hoe en waar vraag je een dispensatie/TUE aan?
Nationale spelers
Spelers die deelnemen aan nationale evenementen en wedstrijden dienen een dispensatie aan te vragen bij de Geneesmiddelen Dispensatie Commissie (GDS-commissie) van de Dopingautoriteit. Spelers in de Nationale en Internationale Registered Testing Pool zijn verplicht deze dispensatie aan te vragen vóórdat ze het geneesmiddel gaan gebruiken (behalve als het gaat om een medisch noodgeval). Spelers in de Nationale Testing Pool zijn hier niet toe verplicht, maar geadviseerd wordt om het wel te doen. De speler kan er ook voor kiezen pas dispensatie aan te vragen nadat hij of zij positief is bevonden bij een dopingcontrole. Echter, in dat geval bestaat er natuurlijk altijd het risico dat een verzoek wordt afgewezen.
De dispensatieprocedure kan worden opgestart door via deze website (https://gds.dopingautoriteit.nl/) een verzoek in te dienen. Nadat je het aanmeldingsformulier hebt ingevuld, krijg je een inlognaam en een wachtwoord per e-mail toegestuurd waarmee je via een beveiligde database kan inloggen. Het invullen van de medische gegevens kun je samen met je behandelend arts doen. Op het moment dat alle medische gegevens zijn ingevuld, wordt automatisch een officieel dispensatieformulier gegenereerd. Dit officiële dispensatieformulier dient uitgeprint en ondertekend te worden door zowel je behandelend arts als jezelf (of een ouder in het geval van een minderjarige). In verband met de rechtsgeldigheid zal het dispensatieverzoek uitsluitend in behandeling worden genomen wanneer het originele en ondertekende formulier per post is ontvangen door de GDS-commissie. Behalve dit ondertekende formulier dient er ook aanvullende medische informatie te worden opgestuurd op basis waarvan de GDS-commissie kan beoordelen waarom de medicatie is voorgeschreven.
Het ondertekende formulier en de aanvullende informatie moeten per post worden verzonden aan:
GDS-secretariaat
Postbus 5000
2900 EA Capelle a/d IJssel
(NB Het is dus niet voldoende het formulier in te vullen via de website. Pas als alle papieren per “gewone” post op dit adres ontvangen zijn kan de aanvraag in behandeling worden genomen).
Internationale spelers
Spelers die deelnemen aan internationale wedstrijden of evenementen dienen hun verzoek voor een TUE voorafgaand aan gebruik van het medicijn in te dienen bij IDTM (International Doping Testing and Management). De procedure duurt maximaal 30 dagen.
Het hiervoor benodigde TUE-formulier kun je downloaden. Meer informatie over Therapeutic Use Exemptions kun je hier vinden voor nationale sporters en hier vinden voor internationale sporters. Vul het formulier gezamenlijk met je behandelend arts in. Zorg ervoor dat het goed leesbaar is, bijvoorbeeld door het online in te vullen of gebruik te maken van hoofdletters. Incomplete of onleesbare formulieren worden terug gestuurd! Na ondertekening door zowel je arts als jezelf (en een ouder in het geval van een minderjarige) stuur je het formulier, vergezeld van relevante medische informatie, naar IDTM.
Dit kan:
per e-mail: tennis@idtm.se
per fax: +46 8 555 10 995
per post: IDTM, Stockholmsvägen 18, 181 33 Lidingö, Sweden.
Voor vragen kun je terecht bij IDTM +46 8 555 10 999 of tennis@idtm.se. De voertaal is Engels.
Op basis van welke criteria kan een dispensatie of TUE toegekend worden?
Zowel de GDS-commissie van de Dopingautoriteit als de TUE commissie van de ITF bestaan uit onafhankelijke artsen die op basis van een aantal criteria besluiten of een sporter al dan niet een dopinggeduide geneesmiddel mag gebruiken. De criteria waarop de commissie haar besluiten baseert zijn de volgende:
a) heeft de sporter het betreffende geneesmiddel echt nodig?
b) Is er een alternatief voorhanden waar geen dopinggeduide stof in zit?
c) Levert het gebruik van het geneesmiddel geen additioneel prestatievoordeel op?
Wat gebeurt er bij een medisch noodgeval?
Wanneer er sprake is van een medisch noodgeval of een acute medische noodzaak om een dopinggeduid geneesmiddel te gaan gebruiken voordat een sporter hiervoor officieel toestemming heeft ontvangen, moeten spelers die deel uitmaken van de Internationale Testing Pool zo spoedig mogelijk na aanvang een dispensatie indienen. De sporter kan dan met terugwerkende kracht een dispensatie krijgen. Vraagt de sporter te laat (na 10 werkdagen) dispensatie aan en test hij of zij positief, dan bepaalt de tuchtcommissie van het Instituut Sportrechtspraak of de ITF (dit is afhankelijk van wie de dopingcontrole had aangevraagd) of de positieve dopinguitslag gevolgen zal hebben.
Wat is het verschil tussen een dispensatie en een TUE?
Een dispensatie en een TUE zijn beiden een verklaring waarin de sporter toestemming krijgt om een medicijn, waarvan de werkzame stof(fen) op de dopinglijst staat, te mogen gebruiken. Een dispensatie wordt afgegeven door de GDS-commissie van de Nationale Dopingautoriteit aan nationale spelers en is alleen geldig bij nationale wedstrijden en evenementen. Een TUE wordt afgegeven door IDTM (op verzoek van de ITF) aan internationale spelers en is geldig voor zowel nationale als internationale wedstrijden en evenementen. Indien een nationale speler wil deelnemen aan een internationaal evenement, onafhankelijk of dit in Nederland of in het buitenland plaatsvindt, dan moet hij of zij de dispensatie 30 dagen voorafgaand aan het evenement opsturen naar IDTM voor validatie. IDTM is niet verplicht om de dispensatie te valideren en mag ook de duur van de afgegeven dispensatie aanpassen.
Afhandeling
De beoordelingscommissie bestaat uit onafhankelijke artsen die op basis van de eerder genoemde criteria beslissen of de sporter het dopinggeduide geneesmiddel mag gebruiken:
- Heeft de sporter het geneesmiddel daadwerkelijk nodig?
- Bestaat er een alternatief geneesmiddel zonder doping?
- Levert het gebruik van het geneesmiddel additionele prestatieverbetering op?
Men neemt haar besluiten op basis van de informatie die de speler aanlevert. Na ontvangst van de volledige en ondertekende aanvraag zal de commissie bepalen of er aan de internationale eisen wordt voldaan. De speler zal het oordeel na uiterlijk drie weken per post ontvangen. Voor niet volledig elektronisch ingevulde of onvolledig ingevulde formulieren kan de afhandelperiode oplopen.
Nadat de commissie een beslissing heeft genomen over het gebruik van het dopinggeduide geneesmiddel, zal een officieel beslissingsformulier worden opgemaakt. In geval van een nationale speler die een dispensatie aanvraagt wordt het beslissingsformulier verzonden aan de speler, de nationale sportbond, de internationale sportbond, WADA en de afdeling Controle van de Dopingautoriteit. In geval van een internationale speler die een TUE aanvraagt wordt het beslissingsformulier gestuurd naar de speler en de arts die het formulier mede ondertekend heeft.